In 2017 vroeg Leefmilieu Brussel het jonge architectenbureau Piovenefabi om vijf zomerbars te ontwerpen voor verschillende Brusselse parken: Maurice (Jubelpark), Gisèle (Ter Kameren), Emile (Duden), Fabiola (Koning Boudewijn) en Henri (Georges Henri). De bars waren een succes en in de zomer van 2019 kwamen er nog twee bij: Jeanne (Rood Klooster) en André (Laken). De ongecompliceerde paviljoenen – in de volksmond guinguettes genoemd, naar de 18de-eeuwse Parijse drink- en dansgelegenheden – werden ’s zomers al snel een vertrouwd beeld in de Brusselse publieke ruimte.
Het ontwerp van de paviljoenen is verrassend eenvoudig en berust op elementaire architectonische ingrepen. Een rechthoekig frame van slanke metalen kolommen bakent de paviljoenomtrek af. Deze open structuur is uitgerust met een crèmekleurig canvas als dakbedekking, opgehangen aan parallelle kabels die de stof elegant laten golven. Zo kan bij mooi weer het dak volledig worden geopend. Ronde lampen bevestigd aan de kolommen zorgen ’s nachts voor een goede verlichting van de bars. Tegen deze metalen structuur is een echte bar-kiosk geplaatst, waarin alle functionele apparatuur is ondergebracht. Dankzij het modulaire ontwerp kan de doosvormige kiosk elk jaar in een mum van tijd worden opgebouwd en afgebroken. Net als bij een kraam gaan de bovenste panelen open wanneer de kiosk in gebruik is, terwijl de onderste panelen naar buiten schuiven tot een toonbank.
Deze zoektocht naar speelse eenvoud is een kenmerkende eigenschap van de nog jonge praktijk van Piovenefabi – een samenvoeging van de achternamen van oprichters Ambra Fabi en Giovanni Piovene. Het in Milaan en Brussel gevestigde bureau werkt momenteel aan de uitbreiding van hotel Le Palace langs de Kruidtuinlaan, maar eerder drukten ze hun stempel al op Brussel met kleine en geraffineerde tijdelijke projecten, waarin diverse activiteiten werden ondergebracht. Zo stond er in 2018 een kleurrijke circusachtige tent voor het Bozar-gebouw tijdens de Fernand Leger-tentoonstelling, en voor Parckdesign, editie 2016 (een vijf maanden durende designbiënnale die op de publieke ruimte in Brussel focust), bouwden ze hun eerste parkpaviljoen in het Dudenpark.
Dit Parckdesign-paviljoen legde de basis voor de zeven guinguettes. Het werd ontworpen als een conglomeraat van drie functionele structuren, gegroepeerd in een met canvas overdekte perimeter. De functie werd uiteindelijk gereduceerd tot enkel de bar-kiosk, maar het resultaat is vergelijkbaar: een stedelijke ‘kamer’ die de mogelijkheid biedt voor informele bijeenkomsten door niet meer dan een publieke ruimte te overdekken en af te bakenen, en door ze aan de hand van de bar richting te geven. De torenstructuur van het originele ontwerp dat als oriëntatiepunt diende, is gereduceerd tot een enkele lantaarnpaal die de aandacht van voorbijgangers moet trekken.
Een belangrijk verschil met het Parckdesign-paviljoen van 2016 is dat het in deze opdracht om een reeks paviljoenen gaat. Om met deze specifieke voorwaarde om te gaan, creëerde Piovenefabi een verscheidenheid aan paviljoenen aan de hand van een beperkte reeks ontwerpwijzigingen, waardoor elke versie inspeelt op de specifieke context en vereisten van elk park. Het gaat om veranderingen qua oriëntatie, afmetingen, helling en kleur. Hoewel de kiosken zelf identieke reproducties zijn, zijn hun interieurs afgestemd op de verschillende kleuren van de metaalstructuur. Door deze morfologische gelijkenis heeft Piovenefabi met weinig materialen zeer herkenbare paviljoenen gemaakt, zonder er echter symbolen van te maken.
